یاد داده دنیا به من دل به خوبیهانبندم
تو روزای پر غبارم نبارم بلکه بخندم
درکلبه مارونق اگر نیست صفا هست
هرجا که صفا هست در آن نور خدا هست
بسم الله الرحمن الرحیم
مشبک کاری هنری قدیمی بوده که با پیشرفت علم معماری در ایران نقش خود را به اشکال مختلف نشان داده است، از زمانی که بشر به فکر ساختن کلبه و خانه یا هر جای مسقفی برای زندگی خود افتاد، به این فکر بود که چگونه نور بیرون را به داخل هدایت کند. این بود که به فکر افتاد تا پنجره” ای به بیرون بسازند. در ابتدا این پنجره تکه ای سنگ سوراخ شده یا چرم و برگ بود. که فقط قسمت هایی از آن را را سوراخ و یا برش می دادند یا به اصطلاح آن را شبکه ای می کردند تا نور و هوا از آن عبود کند .پس از چندی افرادی که از ذوق و قریحه ای ویژه برخوردار بودند شکل و ظاهری هنری به آن دادند و هنر مشبک را به شکل ابتدایی آن آفریدند. امروزه آثار مشبک را بر درها،منابر،امام زاده ها، مساجد، ظروف فی و سفال، که هنرمند به مهارت خاصی آن را مشبک کرده، ف (آلومینیوم، مس، طلا، نقره)، چوب(انواع تخته سه لایی)، استخوان حیوانات (عاج، استخوان شتر،استخوان اسب)، چرم، سنگ پلاستیک، یونولیت، فرمیکا، نئوپان و… می توان مشاهده کرد
کاربرد هنر مشبک کاری
اغلب برای تزئین و زیبا سازی و… درها و پنجره های مساجد، کاخها، اماکن معتبر،مقبره های بقاء متبرکه، وسایل زینتی تجملی، قابها و تابلوهای نفیس خوشنویسی، انواع پاروانها، لوسترها و غیره به کارگرفته می شود. طرح ونقشه مشبک طرح ونقشه مشبک،اغلب از طرحهای اسلیمی، ختایی، خطوط ونقوش هندسی، انواع خطوط مشبک کاری، که یکی از شاخه های منبت است در تزئین قاب ها و سایر وسایل تجملی کاربرد دارد و معمولا بر روی چوب های گوناگون، عاج و استخوان انجام می شود. خوشنویسی انتخاب می شود. در مشبک درها و پنجره ها از انواع گره چینی های متداول در معماری، درودگری و غیره استفاده می شود. در گذشته اغلب فضای بین گروه ها را با انواع شیشه های رنگی پر می کردند که زیبایی کار را دلنوازتر می کرد، این نوع گره ها را در مشبک کاری (قامه)می نامند
اقسام مشبک کاری
مشبک کاری را می توان به دو قسم کامل و یک پارچه
مشبک کاری یک پارچه
در این نوع مشبک کاری روی یک سطح یکپارچه شبکه ها با استفاده از اره مویی ایجاد می شوند. در این گونه مشبک کاری تمام طرح ها به هم متصل و جدا ناپذیر اند.
مشبک کاری منفصل
هنگامی که قطعات طرح نهایی به طور جدا گانه بریده شده و به هم متصل می شوند به آن مشبک کاری منفصل یا جدا جدا گفته می شود.
مشبک کاری روی چوب، ف، سنگ، استخوان حیوانات، چرم، سنگ، پلاستیک و …. انجام می گیرد
کاربرد هنر مشبک کاری
اغلب برای تزئین و زیبا سازی و… درها و پنجره های مساجد، کاخها، اماکن معتبر،مقبره های بقاء متبرکه، وسایل زینتی تجملی، قابها و تابلوهای نفیس خوشنویسی، انواع پاروانها، لوسترها و غیره به کارگرفته می شود. طرح ونقشه مشبک طرح ونقشه مشبک،اغلب از طرحهای اسلیمی، ختایی، خطوط ونقوش هندسی، انواع خطوط مشبک کاری، که یکی از شاخه های منبت است در تزئین قاب ها و سایر وسایل تجملی کاربرد دارد و معمولا بر روی چوب های گوناگون، عاج و استخوان انجام می شود. خوشنویسی انتخاب می شود. در مشبک درها و پنجره ها از انواع گره چینی های متداول در معماری، درودگری و غیره استفاده می شود. در گذشته اغلب فضای بین گروه ها را با انواع شیشه های رنگی پر می کردند که زیبایی کار را دلنوازتر می کرد، این نوع گره ها را در مشبک کاری (قامه)می نامند
مشبک کاری در ایران
در ایران بسیاری هنر مشبک کاری را با پنجره های ارسی می شناسند. این گونه پنجره ها در دوران صفویه رونق بسیاری یافته بود که به جد می توان گفت یکی از زیباترین پنجره سازی ها در معماری است. این پنجره ها با مشبک های هندسی و شیشه کاری آن، که به نوعی می توان به آن عنوان معرق شیشه داد نمادی از هنر ایرانی یا به طور اختصاصی معماری ایرانی است. متاسفانه اکنون کمتر از این هنر استفاده می شود و نمونه هایی از آن را فقط در موزه ها می توان یافت.
هنر مشبک برای تزئین در آغاز برای تزئین در و پنجره استفاده می شد که بر روی چوب و ف اجرا می شده است. در حال حاضر از مشبک بر روی هر ماده ای به عوان زینت بخش منازل، ساختمان ها و یا حتی برای زیورآلات شخصی استفاده می شود.
علی شاه
عَلی ماه
عَلی راه
عَلی نَصْرُمِن الله
عَلی زِمزِمه ى هَر دِلِ آگاه
عَلی عِینِ یَقینْ است
عَلی بَر هَمه ى خَلْقْ امیرالْمؤمِنینْ است
عَلی کاشِفِ هَر غَم
عَلی بَر هَمه مَرْحَم
عَلی ذِکْرِ لَبِ عیسى بن مَرْیَم
عَلی هَستى خاتَم
عَلی بَرگِ بَراتِ هَمه ى خَلْقْ ز آتَش و جَهَنَّم
عَلی اصلِ وجودْ است
عَلی روى سُجودْ است
عَلی مَعدَنِ جودْ است
عَلی رازونیازْ است
عَلی سوزو گُدازْاست
عَلی مَحْرَمِ راز است
عَلی مُهرِ قبولی نَماز است
عَلی بَرْگ و بَراتْ است
عَلی حَجُّ زَکاتْ است
عَلی تَجَلّی صفاتْ است
عَلی بابِ نِجاتْ است
عَلی حَیّ و مَماتْ است
عَلی رَمْز عُبور و مُرور از روى صراط است
عَلی ساقی کوثَر که هَمان آب حیات است
فَقَط حِیدَرِ کَرّار، امیرالْمؤمِنینْ است
✨ایام شهادت و سوگواری حضرت علی (ع) تسلیت باد
درباره این سایت